Analiza Transakcyjna jako teoria i praktyka została stworzona przez Erika Berna ponad 60 lat temu. Dostarcza koncepcje i techniki, które z sukcesami praktycy Analizy Transakcyjnej wykorzystują w pracy z klientami, pacjentami, studentami czy organizacjami, by analizować procesy komunikacji, zmieniać wzorce interakcji i wpływać na ich dalsze funkcjonowanie. W trakcie ostatnich 40 lat teoria Berna doczekała się empirycznego potwierdzenia jej skuteczności oraz ewoluowała w zakresie czterech podstawowych obszarów zastosowania:

1. psychoterapii – gdzie w języku AT opisany jest rozwój i struktura osobowości. Określone są metody i strategie postępowania diagnostycznego i terapeutycznego. Terapia może dotyczyć jednostki, pary, rodziny lub grupy. Proces zmiany wpisany jest w relację, w której odpowiedzialność jest po stronie klienta i terapeuty. Analiza transakcyjna wykorzystywana jest do leczenia wielu zaburzeń psychicznych, od problemów życia codziennego do zaburzeń psychotycznych.
2. organizacji – opisując w języku AT zjawiska i procesy, dzięki którym możliwa jest profesjonalna diagnoza określonej organizacji, zaplanowanie interwencji oraz wspieranie dalszego rozwoju. Proces zmiany dotyczy umiejętności dostrzegania procesów istniejących w organizacji oraz wskazówek dotyczących dalszego postępowania, w kierunku rozwoju przedsiębiorstwa.
3. edukacji – gdzie ułatwia nauczycielom i uczniom jasne komunikowanie się i unikanie nieproduktywnych konfrontacji. Wpływa na osobowość uczestników edukacji, proces kształcenia, socjalizacji i profilaktyki. Wspiera kreatywność w relacji ucznia i nauczyciela oraz zachęca do wzajemnego szacunku i rozwoju autonomii.
4. poradnictwie – opisując procesy i zmiany adaptacyjne osób korzystających z tej formy pomocy. Doradcy skupiają się na rozwiązywaniu problemów i dylematów ważnych dla Klienta na tu i teraz. Praca koncentruje się na diagnozie zachowania osób oraz wyposażeniu Klientów w narzędzia, które może używać w codziennym funkcjonowaniu, co prowadzi do stopniowego polepszania się ich jakości życia. Przykłady zastosowań: pracownik socjalny, kurator, opiekun społeczny, opieka zdrowotna, mediacje, praca duszpasterska itp.

Jak piszą Stewart i Jones „Metody Analizy Transakcyjnej mogą być stosowane w dowolnym obszarze, gdzie występuje potrzeba zrozumienia jednostek, poprawy relacji międzyludzkich czy komunikacji.”